Điều trị bệnh còi xương thiếu vitamin D
Mục tiêu điều trị:
Loại bỏ triệu chứng, điều trị nguyên nhân bằng cách tăng cường Canxi, Phospho và vitamin D trong chế độ ăn. Bạn nên kết hợp sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng có hàm lượng canxi, phospho và vitamin D cao.
Điều trị tuỳ thuộc vào nguyên nhân
Nguyên nhân bệnh cần được điều trị triệt để để tránh tái phát.
Còi xương do rối loạn chuyển hóa:
Cần dùng thuốc liều cao để điều trị. Trước hết, ngăn ngừa biến chứng hạ Canxi và Phospho máu bằng bổ sung Canxi, Phospho và vitamin D dạng hoạt động (Calcitriol).
Còi xương dinh dưỡng:
Đơn giản, điều trị bằng bổ sung vitamin D và Canxi. Nếu cung cấp đủ Canxi và D sớm, tổn thương xương hồi phục trong vài ngày đến vài tháng tùy mức độ. Nếu điều trị kịp thời khi trẻ còn lớn, biến dạng xương có thể cải thiện hoặc hết hoàn toàn. Nếu không, biến dạng xương sẽ tồn tại vĩnh viễn. Trong nhiều trường hợp, cong xương có thể hồi phục dần sau vài năm mà không cần phẫu thuật. Biến dạng nặng có thể phải phẫu thuật chỉnh hình.
Hiệu quả điều trị
Các rối loạn máu và trên X-Quang thường cải thiện sau 1 tuần điều trị bằng vitamin D và Canxi. Tuy nhiên, cần điều trị kéo dài hơn để đạt hiệu quả ổn định.
Điều trị cụ thể
- Vitamin D2 (Ergocalciferol) hoặc D3 (Cholecalciferol):
Liều 4.000 – 6.000 UI/ngày trong 4 – 6 tuần. Sau đó tiếp tục dùng liều dự phòng.
- Trong trường hợp cấp tính hoặc nhiễm khuẩn cấp (viêm phổi, tiêu chảy), có thể dùng liều 10.000 UI/ngày trong 10 ngày, rồi quay về liều điều trị bình thường.
- Điều trị bằng tia cực tím hiện ít sử dụng, mỗi đợt gồm 20 buổi, thời gian chiếu 3 – 5 phút, đèn cách da 1m.
Bạn có thể mua sản phẩm vitamin D hàng Việt Nam chất lượng cao 1 giọt = 400UI, nguyên liệu nhập khẩu TẠI ĐÂY.
Điều trị phối hợp:
- Có thể bổ sung vitamin C để tăng hấp thu Canxi.
- Cung cấp muối Canxi 500mg/ngày cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, 1-2g/ngày cho trẻ lớn.
- Duy trì chế độ ăn đủ dinh dưỡng, đặc biệt có dầu và mỡ.
Bạn có thể mua sản phẩm Canxi dạng viên con cá cắt nhỏ giọt hàm lượng cao, dễ uống, phù hợp với mọi lứa tuổi TẠI ĐÂY.
Mỗi lần bạn xem Q.C là một lần bạn tri ân tác giả!
Phòng bệnh còi xương thiếu vitamin D
- Giáo dục cha mẹ về các yếu tố nguy cơ và cách phòng chống.
- Bổ sung vitamin D cho bà mẹ mang thai: 1.000 UI/ngày từ tháng thứ 7 hoặc uống 100.000 – 200.000 UI một lần trong tháng thứ 7 thai kỳ.
- Tắm nắng hàng ngày bắt đầu từ tuần thứ 2 sau sinh.
- Bổ sung vitamin D cho trẻ bú mẹ hoàn toàn (400 – 800 UI/ngày), trẻ sinh non, suy dinh dưỡng thai hoặc phát triển nhanh.
- Chế độ ăn giàu Canxi và vitamin D, như nước cam, sữa và sản phẩm từ sữa.
- Vitamin D3 (Cholecalciferol) dễ hấp thu hơn D2 (Ergocalciferol).
- Gia đình có tiền sử bệnh nên làm chẩn đoán trước sinh và tư vấn di truyền.
Bạn có thể mua sản phẩm vitamin D hàng Việt Nam chất lượng cao 1 giọt = 400UI, nguyên liệu nhập khẩu TẠI ĐÂY.
Các loại thuốc dùng trong điều trị
Vitamin D dạng uống
Chỉ định: còi xương, Canxi và Phospho máu thấp do các nguyên nhân như thiểu năng tuyến cận giáp, giảm năng cận giáp giả, giảm Phospho máu có tính chất gia đình. Loãng xương, bệnh nhân bị bệnh thận vitamin D dùng với mục đích giữ nồng độ Canxi máu và phát triển xương được bình thường.
Dạng thuốc: viên nhai, nang mềm, hỗn dịch
Tác dụng phụ: buồn nôn, nôn, mất cảm giác ngon miệng, táo bón, khát nước, đái nhiều, đau xương ngoài ra các biểu hiện của dị ứng thành phần của thuốc tuỳ thuộc vào cơ địa.
Tương tác thuốc: Nếu bệnh nhân đang dùng thuốc lợi niệu, digoxin thì vitamin D nên dùng cách xa ít nhất 2h.
Quá liều: mệt, đau đầu, nôn, chán ăn, đái nhiều và khát.
Trong quá trình điều trị trẻ nên ăn nhiều các sản phẩm có chứa Canxi như trứng, cá biển đặc biệt cá hồi, dầu cá.
Bạn có thể mua sản phẩm vitamin D hàng Việt Nam chất lượng cao 1 giọt = 400UI, nguyên liệu nhập khẩu TẠI ĐÂY.
Canxi và vitamin D dạng uống
Mục đích của thuốc dạng kết hợp nhằm điều trị và phòng ngừa Canxi máu thấp.
Chỉ định: dùng trong điều trị khi bệnh nhân không có đủ Canxi trong khẩu phần ăn. Và trong điều trị bệnh còi xương kết hợp với giảm Canxi máu như loãng xương, giảm hoạt động của PTH, cơn Tetany, bệnh nhân có nhu cầu Canxi cao như phụ nữ có thai, bệnh nhân dùng Corticoid.
Cách dùng: Nếu liều trên 600mg nên chia làm hai lần/ngày.
Tác dụng phụ: táo bón, đau bụng vùng thượng vị.
Bạn có thể mua sản phẩm Canxi dạng viên con cá cắt nhỏ giọt hàm lượng cao, dễ uống, phù hợp với mọi lứa tuổi TẠI ĐÂY.
Calcitriol uống- Rocaltrol
Là dạng vitamin D hoạt tính. Thông thường vitamin D vào cơ thể phải qua gan và thận để chuyển thành dạng có hoạt tính và lúc này vitamin D mới có tác dụng điều hoà nồng độ PTH và các chất khoáng.
Calcitriol được dùng cho bệnh nhân bị bệnh thận. Nó có vai trò điều trị và dự phòng rối loạn Canxi, Phospho, PTH trong bệnh nhân suy cận giáp, lọc thận kéo dài, còi xương kháng vitamin D.
Cách dùng: dùng 1 lần/ngày. Dùng cách xa thuốc khác ít nhất 2h, tốt nhất dùng trước lúc đi ngủ.
Tác dụng phụ: thường ít gặp. Thuốc qua được sữa mẹ nên không dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú.
Tương tác thuốc: Không nên dùng cùng với thuốc trợ tim, Prednisolon, thuốc lợi tiểu có chứa phosphate, thuốc có Magie.
Quá liếu: rất nguy hiểm
Phosphat muối – K phosphate
Chỉ định: Khi bệnh nhân không nhận đủ Phospho trong chế độ ăn. Phospho giúp cho xương vững chắc, điều hoà nồng độ Canxi trong máu và nước tiểu.
Cách dùng: dùng 4 lần/ngày cùng với bữa ăn và trước lúc đi ngủ. Dùng cách xa 2 – 3h khi mà dùng các thuốc có chứa Canxi, Magie, nhôm như đa vi chất, Antacid, các sản phẩm giàu Canxi, sắt, kẽm như sữa, sữa chua.
Tác dụng phụ: nhúc đầu, chóng mặt, tiêu chảy, nôn, chuột rút, ban đỏ.
Mỗi lần bạn xem Q.C là một lần bạn tri ân tác giả!
Hai quan điểm về cách sử dụng vitamin D
Nguyên nhân của còi xương là do thiếu vitamin D, việc điều trị chủ yếu uống vitamin D kết hợp với Canxi.
Quan điểm 1
Dùng một liều cao tức thì: 200.000 – 400.000UI dựa trên cơ sở Vitamin D sẽ dự trữ trong các mô của cơ thể. Sau đó được giải phóng dần theo nhu cầu của cơ thể. Một số tác giả cho rằng có nguy cơ tăng Canxi máu nhưng qua các nghiên cứu, người ta chỉ thấy có hiện tượng tăng Canxi máu trong các trường hợp dùng liều cao tức thì tới vài triệu UI vitamin D.
Quan điểm 2
Dùng liều sinh lý hàng ngày để đảm bảo an toàn, tránh ngộ độc. 1mg D2 hoặc D3 tương ứng với 40.000UI. 1mcg=40UI.
Nếu trẻ được chăm sóc chu đáo thì dùng vitamin D liều hàng ngày là tốt nhất.
Trẻ sơ sinh đến 18 tháng tuổi: dùng liên tục mỗi ngày 400 – 800UI cho trẻ khoẻ mạnh, 1.500UI cho trẻ ít ra nắng và 2.000UI cho trẻ màu da thẫm.
Từ 18 – 60 tháng tuổi: dùng liều trên trong những tháng mùa đông.
Nếu trẻ không được chăm sóc chu đáo nên dùng liều cao cách nhau một thời gian. Từ 6 – 18 tháng cứ 6 tháng uống 1 liều 200.000UI. Từ 18 – 60 tháng dùng liều duy nhất vào đầu mỗi mùa đông trong năm.
Trẻ sinh non: ngay sau sinh cần 1.500UI/ngày cho đến khi 18 tháng, sau đó dùng phác đồ bình thường.
Các sản phẩm có chứa vitamin D và canxi cũng có hàm lượng khác nhau do các công ty sản xuất khác nhau. Các bạn nên lựa chọn những loại có hàm lượng cao thì con sẽ phải dùng lượng ít.
Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn bệnh còi xương nói chung ở trẻ em TẠI ĐÂY!
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo! Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ của mình trước khi thực hiện bất kỳ một hành động nào cho bạn và cho bé.
Chúc bạn và bé có cuộc sống an lành!
Bác Sĩ Hướng
